Het NEWPRIDE-onderzoek “Werkingsmechanismen van terugvalpreventie bij depressie: een fMRI-studie” werd tussen 2016-2020 uitgevoerd in het Cognitive Neuroscience Center van het Universitair Medisch Centrum Groningen.

Mensen die meermalen depressief zijn geweest, lopen grotere kans om nog een keer depressief te worden. In de NEWPRIDE-studie onderzochten we hoe de hersenen omgaan met het verwerken van emotionele informatie. We onderzochten hoe preventieve cognitieve behandeling deze processen beïnvloedt en kan bijdragen aan het voorkomen van een nieuwe depressie. In dit onderzoek vergeleken we daarom een groep herstelde depressieve mensen die preventieve cognitieve therapie kreeg in het kader van het onderzoek met een groep herstelde depressieve mensen die deze therapie niet kreeg. Ook vergeleken we hoe de hersenen van mensen die depressief zijn geweest emotionele informatie verwerken ten opzichte van mensen die dat nooit zijn geweest. Deze vergelijking kan aanwijzingen geven over waarom mensen die depressief zijn geweest kwetsbaar zijn om dat nog eens te worden.

Uit eerder onderzoek is gebleken dat wanneer mensen in de herstelde fase na een depressieve episode preventieve cognitieve therapie krijgen, de kans kleiner is dat ze terugvallen in een nieuwe depressieve episode. We onderzochten hoe preventieve cognitieve therapie werkt, en hoe het komt dat mensen die preventieve cognitieve therapie krijgen minder kans lopen om weer depressief te worden. 
Om in de toekomst effectievere behandelingen te kunnen ontwikkelen, is het nodig dat we meer inzicht hebben in wat er in de hersenen gebeurt bij mensen die nu niet meer depressief zijn en die deze preventieve behandeling krijgen. Dit kan aanwijzingen geven over welke processen belangrijk zijn om de kwetsbaarheid voor depressie te verminderen.

Wij hebben deze processen in de hersenen in beeld gebracht met behulp van een aantal korte aandachtstests en tests in een MRI scanner. Ook maten we hoe de pupillen reageerden op emotionele informatie.

Onze onderzoeksbevindingen vindt u hier: Bevindingen.

In onderstaande film wordt de achtergrond van het onderzoek uitgelegd.

Preventieve cognitieve therapie

De gedachte achter preventieve cognitieve  therapie is dat ook wanneer u hersteld bent van een depressie, u makkelijk kunt vervallen in sombere gevoelens en gedachten over uzelf, anderen, en de toekomst. In eerder onderzoek is aangetoond dat mensen die preventieve cognitieve therapie hebben ondergaan, minder kans hebben om binnen vijf jaar een nieuwe depressieve episode door te maken.

Tijdens preventieve cognitieve therapie wordt veel aandacht besteed aan uw manier van denken in tijden dat uw stemming verslechtert. Samen met een ervaren therapeut werkt u aan het herkennen van automatische negatieve gedachten en hoe deze wat u voelt beïnvloeden. Aan de hand van situaties gaat u na wat u voelt en daarbij denkt, en oefent u samen met de therapeut in het bewust worden van die automatische negatieve gedachten en probeert u deze bij te stellen. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan het versterken van positieve gedachten en gevoelens. U werkt samen met de therapeut aan het opstellen van een persoonlijk preventieplan.

Meer weten over de therapie of een therapeut bij u in de buurt zoeken? Zie Voorkom Depressie.